Trung Quốc là một thị trị trường lớn sản xuất và tiêu thụ 1/2 sản lượng thép không gỉ inox của thế giới. Theo số liệu được công bố bởi Cơ quan Thống kê Thép Quốc tế và Tổ chức tư vấn CRU, tháng 12 năm 2017, lần đầu tiên trong 7 năm, quốc gia 1.4 tỷ dân trở thành thị trường nhập khẩu thép không gỉ inox cán nóng dạng cuộn ròng có quy mô lớn.
Đáng chú ý nhất là việc Tsingshan (doanh nghiệp có sản lượng thép không gỉ lớn nhất Trung Quốc) đã bắt đầu vận hành nhà máy sản xuất của mình đặt tại Indonesia. Theo CRU, dự kiến đến cuối năm 2018 nhà máy này sẽ đạt 3 triệu tấn sản phẩm dạng tấm phẳng, tương đương với 6% sản lượng thép không gỉ dạng tấm của toàn thế giới.
Trung Quốc trở thành nhà nhập khẩu thép không gỉ quy mô lớn
Một doanh nghiệp sản xuất thép không gỉ khác là Delong Holdings của Trung Quốc cũng sẽ bắt đầu vận hành nhà máy sản xuất của mình tại Indonesia vào cuối năm 2019. Đến năm 2021 công suất sản xuất của 2 nhà máy Tsingshan và Delong Holdings tại Indonesia sẽ chạy hết công suất đạt 5 triệu tấn thành phẩm, chiếm hơn 10% công suất sản xuất thép không gỉ thành phẩm trên thế giới.
Michael Finch, một nhà phân tích của CRU cho biết thêm, nhà sản xuất thép không gỉ inox Tsingsha có lợi thế lớn về nguồn năng lượng phục vụ sản xuất cũng như tự sản xuất được hai nguyên liệu chính tham gia vào quá trình sản xuất thép không gỉ là ferrochrome, nickel – sắt. Kết quả là chi phí sản xuất của họ thấp, năng lực cạnh tranh trên thị trường thép không gỉ quốc tế được nâng tầm.
Một điểm nhấn mạnh cần lưu tâm của CRU là toàn bộ thành phẩm thép không gỉ inox của Tsingsha đều được nhập khẩu trở lại thị trường Trung Quốc. Số liệu từ cuối tháng 12 năm 2017 đến giữa tháng 8 năm 2018 thể hiện rõ thị trường Trung Quốc tăng tồn trữ thép không gỉ inox đến 80%, cao nhất trong 8 năm trở lại đây. Trên sản giao dịch, giá thép cũng không biến động và giữ vũng quanh mức 15.500 tệ, khoảng 2.237 USD cho mỗi tấn thành phẩm.
Trong khí đó, Outokumpu của Phần Lan lợi nhuận đã giảm hơn 1/2 chỉ trong 3 tháng đầu năm 2018, nguyên nhân chính được hãng đưa ra là do giá và có thể lợi nhuận sẽ còn giảm hơn trong ba quý còn lại của năm 2018. Chung số phận với Outokumpu, Acerinox – một doanh nghiệp sản xuất thép không gỉ lớn nhất Tây Ban Nha cũng ghi nhận doanh thu giảm đến 40% trong quý 1 năm 2018. Tác động tiêu cực từ chi phí sản xuất thấp tại Indonesia đang lan rộng và đè nặng lên các doanh nghiệp sản xuất thép không gỉ lớn của thế giới, đồng thời thị trường thép không gỉ châu Á không tăng trưởng đã đẩy các hàng lớn chỉ còn nước chồng chờ vào hai thị trường khác là châu Phí và châu Âu.
Mặt khác, các doanh nghiệp sản xuất nickel cũng như đang ngồi trên đống lửa khi 2/3 sản lượng nikel toàn cầu sản xuất ra được phục vụ cho các nhà máy sản xuất thép không gỉ. Trong năm 2017 giá nickel đã tăng 27% và tiếp tục tăng 10% trong năm nay khi sản lượng thép không gỉ của thế giới tăng cao. Trên sàn giao dịch London (LME), nikel đang có mức 14.000 USD cho mỗi tấn. Thời gian tiếp theo thì sao khi mà nguồn cung thép không gỉ đang dư thừa?.
Tồn trữ Nickel trên sàn giao dịch London và Thượng Hải
Một số liệu khác từ ING, rất nhiều nhà máy sản xuất thép không gỉ ở Trung Quốc đã thua lỗ từ tháng 12 năm ngoái. Giá thép không gỉ mặt bằng chung đã xuống thấp hơn giá nickel được giao dịch trên sàn London buộc các nhà máy sản xuất nhất là các nhà máy đang thua lỗ phải cắt giảm sản lượng. Nickel tồn trữ đã giảm xuống mức thấp nhất trong 4 năm qua, tại sàn Thượng Hải thấp nhất kể từ cuối năm 2015.
Trên các trang báo của Trung Quốc có đăng nhiều bài viết liên quan đến tình trạng dư thừa thép không gỉ trên toàn thị trường, rất nhiều nhà máy đã cắt giảm sản lượng của mình hoặc đóng cửa bảo dưỡng chờ thị trường hoặc chuyển sang sản xuất thép cácbon. Oliver Nugent, nhà phân tích của ING dự báo cuối năm 2018 giá nickel được giao dịch trên sàn sẽ giảm xuất dưới 13.000 USD cho mỗi tấn.